آسیای میانه به سمت جهانی شدن می رود؛ پیشرفت چشمگیر همسایگان شمالی - مجله جگوار

از سفر با تور سریلانکا به یکی از زیباترین کشورهای آسیایی سفر کنید و از شهرهای زیبای کلمبو و بنتوتا دیدن کنید.

به گزارش خبرگزاری خبرنگاران، دومین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی به منظور تداوم فرایند تقویت همگرایی، با حضور پنج نفر از رهبران منطقه با تمرکز خاص بر مساله همکاری چندجانبه، تضمین، تقویت امنیت و ثبات در این بخش از دنیا، در شهر تاشکند ازبکستان برگزار گردید.

شوکت میرضیایف رییس جمهوری ازبکستان، سورنبای ژینبکوف رییس جمهوری قرقیزستان، امامعلی رحمان رییس جمهوری تاجیکستان، قربان قلی بردی محمداف ریییس جمهوری ترکمنستان و نورسلطان نظربایف رئیس شورای امنیت و اولین رئیس جمهور قزاقستان و رئیس حزب حاکم این کشور در چهارچوب دومین نشست مشورتی سران آسیای مرکزی دراین نشست در تاشکند شرکت کردند.

آسیای مرکزی یا آسیای میانه بخش پهناوری از قاره آسیاست که هیچ مرزی با آب های آزاد دنیا ندارد. ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، افغانستان و مغولستان از جمله کشورهای این حیطه جغرافیایی هستند.

شرکت نمایندگان هدف مشترک حضار را گسترش روابط سودمند و چند جانبه عنوان کرده و راه رسیدن به آن را تعمیق همکاری و تحکیم روابط همسایگی دانستند . ان ها پس از آنالیز مسایلی با موضوع منافع مشترک همچون توسعه پایدار و لزوم تقویت و ثبات امنیت منطقه ، پا فراتر نهاده و چگونگی بهزیستی جمعیت چند میلیونی منطقه را مورد آنالیز قرار دادند.

سران با تأکید بر نقش اولیه و کلیدی کشورهای آسیای مرکزی، راه مقابله با مسائل فوری و مسائل حاد کل منطقه را درمذاکرات و مشاوره های مبتنی بر اجماع ، برابری و احترام به منافع یکدیگر اعلام کرده و دست اوردهای مبتکرانه بین الملی این نشست ها را جهت حل و فصل مسائل رایج دنیا اثر، بخش دانستند. ان ها موفقیت های بدست امده در زمینه های مالی ، اجتماعی ، علمی ، تکنولوژی ،حراست از محیط زیست و اقدامات انسان محبت آمیز را نتیجه مشارکت فعال میان دولت های مرکزی منطقه عنوان کردند .

طرفین بر تقویت همکاری های چند جانبه بر اساس دوستی و منافع متقابل و همسو میان کشور های دوست و برادر منطقه تاکید کرده و وحدت عقاید بین کشورهای آسیای میانه را عامل اصلی پیشرفت مالی و اجتماعی و دست یابی به حفظ صلح و ثبات و امنیت در منطقه معرفی کردند.

با تاکید بر تقویت هرچه بیشتر اعتماد سیاسی و تفاهم متقابل بین دولتها، به ایجاد تحول و گسترش روابط در زمینه های تجاری-مالی ، سرمایه گذاری ، حمل و نقل ،ارتباطات فرهنگی وبشرمحبت آمیز وهمچنین لزوم همکاری های درون مرزی و بین منطقه ای پرداخته شد.

با تصریح اهمیت مبارزه با تروریسم بین المللی ، افراط گرایی مذهبی ، قاچاق مواد مخدر ، مهاجرت غیرقانونی ، جنایات سازمان یافته فرامرزی و تهدیدات سایبری عزم و اراده جمعی کشورهای منطقه رادر جهت مبارزه با این امور خواستار شدند.

به اهمیت نشست های تاریخی روسای کشورهای آسیای میانه که در تاریخ 2 ژانویه 1998 در شهر عشق آباد و دیگری در 15 مارس 2018 در شهر نور سلطان برگزار گردید اشاره و ضرورت اجرایی بودن این توافقات این نشست را همسنگ با توافقات محکم قبلی عنوان کردند.

مشروح این بیانیه که نسخه اصلی آن به دست خبرنگاران رسیده است را در ادامه می خوانیم:

هدف اصلی از ترتیب نشست های منظم سران کشور های اسیای میانه ، لزوم ایجاد بستری برای گفت و گو حول همکاری های چند جانبه و حل وفصل مسایل فوری منطقه عنوان شد.

در ادامه موارد ذیل عنوان شد:

1. در شرایطی مانند توسعه پویای فرآیندهای بین المللی ، ظهور تهدیدات جدید و یا فرصتهای مطلوب جدید برای توسعه پایدار کشورهای آسیای میانه ، ضرورت گفتگوهای قابل اعتماد ، مشاوره های سیاسی و تعامل های عملی فی ما بین چندین برابر افزایش می یابد.بهره برداری حد اکثری از این فرصتها باید به نفع کشور های منطقه بوده وبرای توسعه آسیای میانه به یک منطقه امن و مرفه از هیچ کوششی فرو گذار نشود.

2. جلسه فعلی در شهر تاشکند اجازه داد تا به طور مفصل سیر پیشرفت تعامل منطقه ای در آسیای میانه مورد بحث و آنالیز قرار گرفته و موضوع تشدید همکاری های متقابل از سوی همه ایالت های منطقه مورد تایید قرار گیرد.

اجلاس تاشکند ،برای تقویت تعاملات بین کشورهای آسیای میانه با هدف ایجاد شرایط مطلوب برای توسعه مالی پویا و بالا بردن سطح زندگی مردم و همچنین گسترش و تعمیق روابط چند جانبه میان کشورهای منطقه کوشش می کند.

این اجلاس در بالاترین سطح مجاز به آنالیز جامع و آینده نگری کامل به سازوکارهای لازم برای توسعه همکاری بیشتر میان کشورها پرداخت و موضوعاتی نظیر: حوزه های تجاری ، مالی ، سرمایه گذاری ، حمل و نقل و ترانزیت ، کشاورزی ، همکاری های صنعتی ، حفاظت از محیط زیست ، انرژی ، منابع آب ، گردشگری ، علم و فرهنگ را به طور مفصل مورد آنالیز قرار داد.

3. گرایش به برقراری روابط حسنه و دوستی میان کشورهای منطقه، ازپیشینه تاریخی برخوردار است. توسعه همکاری های منطقه ای در حوزه های سیاسی ، امنیتی ، حفظ ثبات و دستیابی به توسعه پایدار در منطقه با تمایلات و منافع اصلی مردم کشورهای آسیای میانه همسو بوده و باعث تحکیم روابط برادرانه میان همسایگان می شود.این امر خود منجر به تحقق همه جانبه پتانسیل عظیم مالی منطقه شده و تمدن آسیای مرکزی را قوت می بخشد.

با توجه به اینکه وقایع معاصر، ضرورت تحریک و توسعه مناسبات سیاسی و روابط دیپلماتیک میان کشورهای منطقه را پررنگ تر کرده است. باید با برگزاری نشست های منظم در بالاترین سطح و همچنین با تشکیل جلسات پنج جانبه وزرا امور خارجه کشورهای اسیای میانه در قالب رایزنی های سیاسی به این احتیاج اساسی پاسخ صحیح داده می شود.

4. گفتگوهای سیاسی و فرایند برقراری روابط حسنه در آسیای میانه از ماهیت باز و سازنده ای برخوردار بوده واز ورود اشخاص ثالث ممانعت نمی کند. پیشبرد گفت و گو و همکاری های منطقه ای در اولویت خاص بوده، و مهمتر از همه ، برای تحقق و به کارگیری حد اعلای پتانسیل غنی مالی و انسانی منطقه و تبدیل ان به عنوان یک منطقه با ثبات ، باز و پویا و در حال توسعه ،طرفین از استقرار شریک بین المللی قابل اعتماد و قابل پیش بینی حمایت می نمایند.

اعضا با پیروی از سیاست های باز مالی وایجاد تنوع در روابط با دیگر کشور ها و سازمان های بین المللی همانطور که اهداف صلح و ثبات منطقه و گسترش چشم انداز توسعه مالی منطقه را تحقیق می بخشند، از طرف دیگر منطقه را با ایجاد ساختار های هماهنگ و چند جانبه به سمت دنیای شدن سوق می دهند.

5. چشم انداز توسعه پایدار در آسیای میانه با برقراری صلح در افغانستان ارتباط تنگاتنگ دارد. ما از کوششهای بین المللی برای حل و فصل اوضاع در افغانستان استقبال و پشتیبانی می کنیم و گواه این مدعا نتایج مهمی است که از کنفرانس عشق اباد (با موضوع همکاری مالی منطقه درافغانستان RECC VII مورخ 14و 15 نوامبر 2017 ) و کنفرانس تاشکند (با آنالیز فرایند صلح ،همکاری های امنیتی و همبستگی منطقه ، مورخ 26-27 مارس 2018) حاصل شد. از دیگر دستاورد های حمایتی منطقه در موضوع برقراری صلح در افغانستان می توان به اولین کنفرانس منطقه ای توانمندسازی زنان در افغانستان در سپتامبر 2018 در شهر نور سلطان اشاره نمود..

به منظور دستیابی به صلح پایدار و طولانی مدت در افغانستان ، لازم است که اصول بنیانی توافقات سیاسی در نظر گرفته شود و مهمتر از همه ، با پرهیز از خشونت ، وبرقراری آتش بس، آمادگی برای گفتگو و سازش به همگان ثابت شود. کشورهای آسیای میانه با عزم استوار در کوششند که با مشارکت دادن افغانستان دربرنامه ریزی های تجاری-مالی و پروژه های زیرساختی، پیشرفت فرایند صلح در این کشور را سرعت بخشند.

6. همه کشورهای آسیای میانه در تقویت همکاری های منطقه ای و پیشبرد منافع مشترک ومرتفع ساختن احتیاجهای کشور خود و منطقه ،در عرصه بین المللی نقش مهمی دارند.

دستاوردهای کشورهای آسیای میانه که با تدوین و تحقق طرح های بزرگ سیاسی بین المللی مانند تصویب قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل باعنوان آب برای توسعه پایدار ، 2018-2028 (دسامبر 2016) ، و همچنین تقویت همکاری های منطقه ای و بین المللی برای اطمینان از صلح ، ثبات و توسعه پایدار در منطقه آسیای میانه(ژوئن 2018) ، حاصل شده است شایسته توجه ویژه از منظر بین المللی می باشد. از دیگر اقدامات باارزش منطقه می توان به : نقش جامعه دنیای در جلوگیری از تهدید رادیو اکتیو در آسیای میانه (نوامبر 2018) ، روشنگری و بالابردن تحمل مذهبی (دسامبر 2018) ، همکاری بین سازمان ملل و صندوق بین المللی برای نجات دریای آرال (آوریل 2018 و مه 2019) و دیگر اقداماتی از این دست اشاره نمود.

طرفین تصریح کردند تمامی فعالیتهای کشورهای منطقه به منظور افزایش فراوری ،در چارچوب پیمان منطقه بدون سلاح هسته ای آسیای میانه (CANWFZ) صورت می گیرد.

به منظور دست یابی به صلح و ثبات در منطقه و حمایت از توسعه پایدار و نیز طرح ابتکارات و پروژه های جدید قصد داریم در چارچوب قواین سازمان ملل با دیگر سازمان ها و کشورهای بین المللی وارد مذاکره شویم.

7- از آنجا که لزوم توسعه مالی مشارکتی مؤثر در آسیای میانه براساس حمایت متقابل و منافع متقابل است، طرفین برای تقویت هماهنگی ها و تعمیق همکاری های منطقه ای در اجرای مشترک پروژه های بزرگ مالی به هم متعهد می شوند. برای گسترش قابلیتهای حمل و نقل و ترانزیت و توسعه پتانسیل انرژی منطقه ، باید از دسترسی پایدار به بندرها و بازارهای دنیای ، توسعه زیرساخت ها وتشکیل لجستیک مدرن بین المللی اطمینان حاصل شده و با توسعه مراکز تجاری و گردشگری و معرفی فناوری های نوآورانه و توسعه دادن اقتصاد سبز به ایجاد بنگاه های جدید تجاری پرداخت.

کشورهای آسیای میانه اعلام می نمایند که در هر گونه اقدام مشترک جهت ایجاد زیرساخت های جدیدوهمسو با الویت های سیاسی و صنعتی منطقه شرکت خواهند کرد .

درهمین راستا ، ما بر عزم خود برای ادامه همکاریهای فعال برای ایجاد راستا های حمل و نقل و تحقق پتانسیل عظیم ترانزیت آسیای میانه تاکید می کنیم. ایجاد سیستم حمل و نقل بهم پیوسته در منطقه ، که کوتاهترین دسترسی به بندرها و بازارهای جدید خارجی را تضمین می کند، فرایند احیای نقش اسیای میانه در دنیا را تقویت کرده و ان را به کریدور ترانزیت دنیای که محل تلاقی آسیای جنوبی ، چین و اروپا است تبدیل می کند.

با بهبود قوانین حمل و نقل در کشور های منطقه قصد داریم حجم کالاهای مبادلاتی میان قلمروها را افزایش دهیم.

8- آسیای میانه درصدد توسعه و گسترش همکاری های منطقه در حوزه حفاظت از محیط زیست ، مبارزه با تغییرات آب و هوایی و کاهش پیامدهای ناشی از آن برای مردم منطقه است.

برای دستیابی به این مهم قصد داریم تعاملات حوزه دریای آرال را با جدیت بیشترادامه دهیم. آسیای میانه با ایجاد فضای همکاری اثر بخش در جهت برطرف مسائل ذوب یخچالهای طبیعی حوزه دریای آرال وایجاد ساز کاری برای ممانعت ازدفع زباله های اورانیومی در این حوزه ، گام موثری جهت برطرف مسائل مهم محیط زیست برمی دارد. به صلاح است که از ظرفیتهای بودجه معین شده صندوق بین المللی برای دریای آرال و منابع صندوق اعتماد چند جانبه امنیت انسانی منطقه دریای آرال ، که تحت حمایت سازمان ملل متحد تأسیس شده است ، برای پیشبرد دانش و فناوری های جدید در منطقه استفاده کنیم. دانش و فن آوری های نوین این امکان را مهیا می کند تا اصول اقتصاد سبز را به منطقه معرفی کرده ، از بیابان زایی بیشتر جلوگیری و مهاجرت زیست محیطی را کاهش دهیم.

باتوجه به ضرورت استفاده معقول و عادلانه از منابع آب و انرژی در آسیای میانه، کشورهای ما با در نظر دریافت منافع همه طرفها به توسعه مکانیزم همکاری های سودمند طولانی مدت ادامه می دهند.

9.استمرار همکاری های مشترک در جهت حل و فصل باقی مسایل از طرفی منجر به توسعه و ابادانی و برقراری ثبات و امنیت در در منطقه شده و از طرف دیگر با تقویت پتانسیل قوای کشورها ، ان ها را برای مقابله با تهدیدات احتمالی معاصر و چالش های پیش روتقویت می کند.

به این منظور ضروری می کند ساز و کاری اساسی در ابعاد و اندازها منطقه اسیای میانه با جهت دهی های مورد تایید کشور های منطقه طراحی شده و به مسایل کلان حوزه همچون تعاملات تجاری و مالی ، توسعه اجتماعی ، امنیت و مقابله با تهدیدات و چالش ها و غیره بپردازد.

10.ما متعهد می شویم که برای تبادلات و تعاملات در زمینه های علمی و تحصیلی،ایجاد روشنگری و مسایل فرهنگی هنری،همچنین حمایت از جوانان و توسعه گردشگری، اعضا را تحت یک پوشش حمایتی جامع قرار داده و با طرفین همکاری های نزدیک داشته باشیم.

طرفین با در نظر دریافت ضرورت توجه ویژه و مستمر برامور جوانان متعهد می شوند برای حل مسائل و همچنین استعدادیابی انها تصمیمات مشترک اتخاذ کرده و با ایجاد فضای گفت و گو و گفتگو میان سازمان های جوان کشورهای منطقه از فعالیتهای فرهنگی ،علمی، فناو ری و کارافرینی انها حمایت شود.

کشورهای منطقه متعهد شدند به منظور سیانت از توسعه و ارتقاءفرهنگ غنی منطقه و دست یابی به موفقیت های علمی و به طور خاص تمامی ارزش ها و سنت هایی که کشور های منطقه را با هم متحد می سازد،همکاری های متقابل منطقه را تشدید کرده و گسترش دهند .ما قصد داریم تاریخ غنی ، فرهنگ ، تمدن و جذابیت های توریستی اسیای میانه را به طور گسترده هم در کشور های منطقه و هم در سراسر دنیا اشاعه دهیم.

11. جلسه مشاوره تاشکند در فضایی سنتی محبت آمیز ، گرم و قابل اعتماد برگزار گردید. ما خواستار رایزنی های سالانه را در بالاترین سطح و در قالب روسای پنج گشور منطقه بوده و در این راستا ، بر برگزاری جلسات مشورتی منظم به عنوان اجلاس روسای کشورهای آسیای میانه توافق کرده ایم کرده ایم .این جلسات تریبون گفتگو برای بحث های معتبر ، سازنده و آزاد درباره موضوعات فوری و همچنین همکاری و مقابله با مسائل مشترک منطقه ما خواهد بود.

12- طرفین صمیمانه از پیشنهاد جمهوری قرقیزستان برای میزبانی اجلاس اینده روسای کشورها در سال 2020 استقبال می کرده و طبق آیین نامه مصوب آن را اجرایی می نمایند.

طرفین از ریاست جمهور جمهوری ازبکسنان شوکت میرموویچ میرضیایف به خاطر مهمان نوازی و سطح بالای سازمان دهی جلسات شورا ، تشکر و قدر دانی کردند.

شهر تاشکند ، 29 نوامبر 2019/ مترجم: طاهره نوروزپور

23/ 310 310