اوضاع ناآرام و مشکوک همسایه شرقی ایران - مجله جگوار

به گزارش خبرنگاران، افغانستان در شرایط بغرنجی به سر می برد، کارشناسان پیش تر نسبت به خروج غیرمسئولانه آمریکا از این کشور هشدار داده اند. به همین دلیل پنتاگون در آخرین گزارش خود اسم نموده که بیش از 50 درصد خروج نظامیان آمریکا از افغانستان تکمیل شده است. همزمان با این تحولات پیشروی های گروه طالبان هم برای تصرف منطقه ها و شهرها بیشتر شده است و به گفته سخنگوی دفتر سیاسی این گروه، طالبان بیش از 80 درصد از افغانستان و 163منطقه را را تحت کنترل خود دارد.

تحولات به گونه ای مشکوک در افغانستان پیش می رود از یک سو خبرهایی از پیشروی های دولت افغانستان و از سوی دیگر تصرف منطقه ها از سوی طالبان به گوش می رسد. در سایه عدم انتشار جزئیات از این حوادث آن چه که نگران نماینده تر به نظر می رسد سقوط منطقه ها و کنترل آن به وسیله طالبان است.

اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان که برای ملاقات با جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به این کشور سفر نموده است طی ملاقاتی با او در کاخ سفید تصمیم آمریکا برای خروج از خاک افغانستان را قابل احترام دانست و با بیان اینکه این تصمیم حاکمیتی بوده تاکید نمود که افغانستانی ها باید با پیغامدهای این موضوع به تعامل بپردازند. غنی بعلاوه از طالبان خواست تا درگیری ها را متوقف نموده و وارد فرایند سیاسی شوند.

جو بایدن رییس جمهوری آمریکا هم هنگام ملاقات با اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان با تاکید بر اینکه مردم افغانستان در خصوص سرنوشت کشورشان تصمیم می گیرند، گفت که همکاری بین واشنگتن و کابل انتها پیدا نمی نماید.بایدن با بیان اینکه مردم افغانستان نیازمند معین سرنوشت کشور خود هستند، گفت: درست است نیروهای ما از افغانستان خارج می خواهند شد، اما حمایت ما چه در عرصه نظامی، سیاسی یا مالی به انتها نمی رسد.

این ملاقات در حالی انجام شد که قرار است فرایند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان طبق وعده جو بایدن تا ماه سپتامبر تکمیل گردد. ماموریتی که روسای جمهوری قبلی علیرغم کوشش ها در آن پیروز نبودند و به نظر می رسد در دوره بایدن این فرایند تحقق یابد. با این حال خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامات آمریکایی نوشت: بعد از انکه نیروهای اصلی آمریکا در ماه جولای (تیرماه) افغانستان را ترک خواهند کرد شماری برای تامین امنیت دیپلمات ها در این کشور خواهند ماند.

در همین حال پایگاه وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت: بعضی از مقامات غربی بر این باور هستند که دولت افغانستان ممکن است تنها 6 ماه پس از خروج نیروهای خارجی سقوط کند.

شبکه خبری ان بی سی به نقل از بیل روجیو عضو ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها و سردبیر مجله جنگ طولانی لانگ وار ژورنال نوشت که طالبان اکنون 142 منطقه را در اختیار دارد و برای کنترل حدود 170 منطقه دیگر می جنگد. وی که تحرکات طالبان و اندازه تصرف منطقه ها از سوی آنها را زیر دارد می گوید طالبان با عملیات خود در شمال کشور فشار قابل توجهی به دولت افغانستان وارد می نمایند.

طی روزهای اخیر نبرد بین نیروهای دولتی و طالبان در حومه مراکز سه ولایت بلخ، فاریاب و قندوز جریان داشته است. بیل روجو می گوید نیروهای طالبان در شمال افغانستان دردسرهای زیادی را برای نیروهای امنیتی افغان ایجاد نموده است به خصوص استان های شمالی نزدیک به کابل. وی بعلاوه گفت: طالبان تعداد منطقه ها تحت کنترل خود را تقریباً دو برابر نموده، منطقه ها مهم و پایگاه های نظامی را تصرف نموده و بخش هایی از نیروهای امنیتی و دولت افغانستان را از نظر روحی تضعیف نموده است. در شمال کشور ، طالبان از ابتدای ماه مه بیش از 40 منطقه را تحت کنترل خود گرفته، از جمله یک منطقه مهم در استان قندوز که به آنها اجازه می دهد مرکز استان را محاصره نمایند.

بعلاوه گفته می گردد بعضی از واحدهای دولتی افغانستان سلاح و وسایل نقلیه خود را بدون درگیری عمده رها نموده اند، زیرا گفته می گردد مقامات محلی با طالبان در خصوص توافق نامه های تسلیم مذاکره کردند.

نقشه زیر جدیدترین نواحی تحت کنترل دولت افغانستان و گروه طالبان را نشان می دهد. نواحی خاکستری رنگ تحت کنترل دولت، رنگ آبی نواحی مناقشه و درگیری و رنگ صورتی نواحی تحت کنترل طالبان را نشان می دهد.

ان بی سی در ادامه نوشت: در جنگی که غالباً آهسته بوده در هفته های اخیر شرایط میدانی به طور روزمره - گاه به صورت ساعتی - تغییر نموده است.

چه سرنوشتی در انتظار افغانستان است؟

با شکست مذاکرات دوحه شرایط امنیتی افغانستان و برقراری صلح بیش از هر زمان دیگری زیر سوال رفته است. گروه طالبان از سال 2019 مذاکرات بین الافغانی با آمریکا را در پیش گرفت و در 29 فوریه 2020 توافقی به امضای طرفین رسید. اما همزمان عملیات علیه گروه های امنیتی و نیروهای خارجی را هم ادامه داد. طالبان در کنار مذاکرات با آمریکا اقدام به برگزاری مذاکرات دوجانبه با کشورهای منطقه از جمله روسیه، ایران و چین کرد و در دو نشست بین الافغانی در مسکو هم شرکت کرد تا از این طریق مشروعیت و صندلی سیاسی خود را در مقابل آمریکا افزایش دهد. به نظر می رسد کوشش های این گروه یک پیغام داشته باشد، آن هم اینکه آینده افغانستان بدون حضور طالبان چیزی جز جنگ و ناامنی در برنخواهد داشت. در صورت عدم بهبود اوضاع ناظران و کارشناسان معتقدند با ادامه ناآرامی ها در افغانستان پای دیگر کشورها می تواند به این کشور باز گردد و سطح جدیدی از رقابت ها بین قدرت ها تشکیل دهد. آمریکا که پس از دو دهه ناکامی کابل را ترک می نماید نه تنها مسئله ای از افغانستان حل ننموده بلکه این کشور را در تنگناهای شدید مالی و اجتماعی قرار داده است و حالا با خروج غیرمسئولانه می تواند فرصت جدیدی را برای احیای گروه های تروریستی در جهت ناآرامی و کشتار در منطقه فراهم آورد. حمایت های ایران از تأمین امنیت منطقه به دست کشورهای آن و پرهیز از واگذاری این مساله مهم به کشورهای منطقه ای در این شرایط می تواند زمینه های همگرایی بین کشورها را برای مقابله با خطرات احتمالی به وجود آورد. باید دید کشورهای منطقه در هفته ها و ماه های آینده برای دوری از تهدید چه سیاستی را در پیش خواهند گرفت و چگونه در معین سرنوشت تحولات منطقه ای نقش آفرینی خواهند کرد.

311 310