روشی برای کاهش زردی نوزادان - مجله جگوار

به گزارش ایسنا، زردی نوزادی یا هیپربیلی روبینمی؛ یکی از شایع ترین علل بستری مجدد نوزادان در بیمارستان طی هفته اول پس از تولد است. این مشکل تقریباً در 60 درصد نوزادانی که در زمان مناسب به جهان می آیند وجود دارد. بعلاوه زردی در 80 درصد از نوزادان نارس در هفته اول تولد دیده می گردد.

اهمیت زردی نوزادان به شیوع آن مربوط نیست، بلکه در صورتی که این مشکل درمان نگردد، ممکن است منجر به تجمع بیلی روبین در مغز گردد که با مرگ و میر قابل توجهی همراه است. با این حال؛ زردی نوزادان معمولاً خوش خیم است.

رایج ترین روش درمان زردی نوزادان، فتوتراپی یا نوردرمانی است. در این روش پوست نوزاد در معرض نور فلورسنت قرار می گیرد. این روش علی رغم مزایای زیاد، دارای عوارضی مانند آسیب شبکیه، هیپرترمی، مدفوع شل و سبزرنگ، افزایش دفع آب نامحسوس و ... است. علاوه بر این، فتوتراپی هزینه زیادی دارد و به دلیل بستری شدن نوزاد در بیمارستان و پوشیده بودن چشم های نوزاد حین درمان، می تواند در ارتباط مادر با کودک اختلال ایجاد کند.

با توجه به عوارض این روش درمانی، به کارگیری روش های با عارضه کمتر معقول به نظر می رسد. روش هایی که بتوانند سرعت پاسخ به فتوتراپی را تسریع نمایند، یاری زیادی به نوزاد والدینش می نماید و هزینه های درمان را هم کاهش می دهد. یکی از روش هایی که در کنار فتوتراپی پیشنهاد شده است، استفاده از درمان های مکمل است.

مطالعات زیادی، مزایای ماساژ برای نوزادان را به اثبات رسانده است. بعلاوه ماساژ می تواند جذب بیلی روبین به داخل خون را کاهش داده و در کاهش مقدار بیلی روبین خون موثر باشد.

مطالعات زیادی تاثیر انواع مختلف ماساژ بر مقدار بیلی روبین نوزادان را مورد آنالیز قرار داده اند و نتایج متناقضی از آن حاصل شده است.

یکی دیگر از درمان های مکمل، رفلکسولوژی یا ماساژ کف پا است که ممکن است برای کاهش مقدار بیلی روبین مناسب باشد. بر همین اساس پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان با انجام یک مطالعه تاثیر رفلکسولوژی و ماساژ را بر بیلی روبین خون نوزادان مبتلا به زردی آنالیز کردند و تاثیر این دو روش را با یکدیگر مورد مقایسه قرار دادند.

در این کارآزمایی بالینی تصادفی شده که در سال 1398 انجام شد، 90 نوزاد تحت فتوتراپی مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه ها به دو گروه مداخله ماساژ و رفلکسولوژی و یک گروه کنترل تقسیم شدند.

نوزادان گذرانده ماساژ، روزانه سه بار به مدت 20 دقیقه ماساژ و نوزادان گروه رفلکسولوژی، روزانه سه بار به مدت 20 دقیقه ماساژ کف پا دریافت کردند. گروه کنترل هم تنها تحت فتوتراپی قرار گرفتند.

نتایج این مطالعه نشان داد که پس از 48 ساعت مداخله، نوزادانی که علاوه بر فتوتراپی رفلکسولوژی هم دریافت کردند، کاهش بیشتری در مقدار بیلی روبین خون داشتند.

بعلاوه یافته های این مطالعه حاکی از آن بود که میانگین دفع مکونیوم در نوزادانی که فقط تحت درمان با فتوتراپی بودند، نسبت به گروه رفلکسولوژی و ماساژ کمتر بود و دفعات دفع مکونیوم در نوزادان تحت رفلکسولوژی بیشتر از دو گروه دیگر بود. مکونیوم مدفوعی است که در دو، سه روز شروع تولد از نوزاد دفع می گردد و این مدفوع از موادی که جنین در رحم بلعیده، تشکیل شده است.

پژوهشگران این مطالعه می گویند، به نظر می رسد انجام رفلکسولوژی یا ماساژ کف پا در کاهش مقدار بیلی روبین نوزادان موثرتر از ماساژ است و پرستاران می توانند برای کاهش بیلی روبین در کنار فتوتراپی، از رفلکسولوژی و ماساژ به اسم دو روش غیر دارویی استفاده نمایند.

در انجام این تحقیق نگار نیکزاد، مجید کاظمی و فاطمه عبدلی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان مشارکت داشتند. یافته های این مطالعه شهریورماه امسال، به صورت مقاله علمی با اسم مقایسه تاثیر رفلکسولوژی و ماساژ مقدار بیلی روبین سرمی نوزادان مبتلا به هیپربیلی روبینمی تحت درمان با فتوتراپی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده درمجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران منتشر شده است.