روش های جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی - مجله جگوار

کپک چیست؟

کپک درواقع نوعی قارچ زنده است که از مواد آلی مرده یا در حال مرگ تغذیه می نماید. اگر می خواهید بدانید که چه چیزی باعث کپک زدن مواد غذایی می گردد باید خاطر نشان کنیم که رطوبت و تاریکی مهم ترین عواملی هستند که در رشد کپک ها نقش دارند. کپک ها برای رشد کردن به رطوبت احتیاج دارند و از همین رو معمولاً در فضاها و مواد غذایی که در معرض رطوبت قرار دارند، به سرعت تکثیر می نمایند. قدرت تکثیر کپک ها در شرایط مساعد بسیار زیاد است و می تواند حتی از یک ماده غذایی به ماده غذایی دیگر سرایت کند.

معمولاً کپک ها به صورت سفید با لکه های آبی و سبز ظاهر می شوند. توجه داشته باشید که مواد غذایی که کپک می زنند سمی می شوند. این موضوع به دلیل ایجاد ماده ای به نام مایکوتوکسین رخ می دهد و خوردن آن می تواند موجب ایجاد بیماری گردد.

بیشتر بخوانید: برترین روش های نگهداری از سیر خشک و تازه

انواع کپک مواد غذایی

کپک ها معمولاً به شکل ها و رنگ های مختلفی ظاهر می شوند. در ادامه به رایج ترین انواع کپک های مواد غذایی اشاره شده است.

کپک زرد

این نوع کپک معمولاً روی مواد غذایی خشک و سخت مثل کلم، هویج، فلفل دلمه و ژامبون خشک ایجاد می گردد. جدا کردن این نوع کپک اگر سطحی باشد ایرادی ندارد. در صورت مشاهده می توانید آن را جدا کنید و بقیه ماده غذایی را بهره ببرید.

کپک سیاه

این نوع کپک معمولاً روی نان ایجاد می گردد. در صورت مشاهده باید ماده غذایی را دور بریزید.

کپک صورتی

این نوع کپک معمولاً روی نان، لبنیات و گوشت دیده می گردد. مصرف آن می تواند موجب عفونت دستگاه تنفسی، گوارشی یا ادراری گردد.

کپک سفید

کپک سفید روی بیشتر غذاها دیده می گردد و همان کپکی است که احتمالاً روی توت فرنگی زیاد مشاهده نموده اید. بعد از مشاهده این کپک باید ماده غذایی را دور بریزید.

کپک سبز

این کپک معمولاً روی نان و مرکبات ایجاد می گردد و بوی بدی دارد. این نوع کپک موجب ایجاد آلرژی و مسائل تنفسی می گردد. بعضی افراد با مصرف و یا حتی بو کردن این کپک ها دچار علائم شدید می شوند.

کپک آبی

یکی دیگر از انواع کپک که بیشتر روی نان و پنیر ظاهر می گردد. بعضی از انواع این کپک ها بی خطر هستند و از آن ها برای تهیه پنی سیلین استفاده می گردد و بعضی دیگر بسیار سمی و خطرناک هستند. با مشاهده کپک آبی روی مواد غذایی بهتر است آن را دور بریزید.

بیشتر بخوانید: 12 خوراکی که احتیاج به یخچال ندارند

چه مواد غذایی بیشتر کپک می زنند؟

بهتر است بدانید که هر ماده غذایی که در شرایط نامساعد قرار بگیرد، مستعد کپک زدن است و می تواند فاسد گردد. کلیه غذاهای شور و شیرین مثل مربا، گوشت، سالاد، انواع میوه، پنیر، ماست و خامه کپک می زنند. معمولاً غذاهایی که حالت مرطوب دارند و مایع هستند، زودتر کپک می زنند. کپک ها برای رشد کردن به فضای تاریک و مرطوب احتیاج دارند. به همین خاطر بسیاری از میوه ها و غذاهایی که داخل یخچال هستند نیز بعد از مدتی کپک می زنند.

با مواد غذایی کپک زده چه کار کنیم؟

اینکه بعد از کپک زدن مواد غذایی با آن ها چه کنید، دقیقاً به نوع غذا، میزان آلودگی و نوع کپک آن بستگی دارد. زمانی که یک میوه یا سبزیجات سخت مثل هویج یا کلم کپک می زند، شما می توانید بخش کپک زده را تا 1 سانتی متر در اطراف آن برش دهید. سپس بقیه آن را برای پخت غذا بهره ببرید. اما در خصوص میوه ها و غذاهایی آبکی و نرم این روش به هیچ عنوان مناسب نیست.

زمانی که غذاها و میوه ها آلوده به کپک می شوند، باید تمام آن را دور بریزید. زیرا زمانی که مواد غذایی آبکی یا نرم کپک می زند، آلودگی در تمام بخش های آن پخش می گردد. در پاسخ به این سوال که چگونه بوی کپک را از بین ببریم نیز باید بدانید که برای این کار باید مواد غذایی کپک زده را به طور کامل بردارید. سپس ظرف یا محل نگهداری از آن را با دقت ضدعفونی و تمیز کنید. عدم توجه به این موضوع می تواند موجب رشد کپک و آلوده شدن سایر مواد غذایی موجود در یخچال گردد.

برترین روش های جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی

برای جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی متفاوت معمولاً روش های مختلفی استفاده می گردد. در ادامه می توانید با برترین روش های مقابله با کپک زدن مواد غذایی آشنا شوید.

1- جلوگیری از کپک زدن نان

نان از آن دسته مواد غذایی پر مصرفی است که اگر در شرایط نامساعد قرار بگیرد، خیلی زود کپک می زند. خوردن نان کپک زده می تواند مسائل گوارشی را برای افراد ایجاد کند. اولین چیزی که باید برای جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل نان بدانید این است که هیچ گاه نان های داغ را روی هم نچینید. این کار موجب ایجاد رطوبت و گرما در نان می گردد و آن را در معرض فساد قرار می دهد. قبل از بسته بندی نان ها آن ها را روی پارچه بچینید تا کاملاً خنک شوند. سپس نان ها را بسته بندی کنید.

به یاد داشته باشید که استفاده از سفره های پلاستیکی موجب ایجاد رطوبت می گردد، بنابراین بهتر است برای نان از سفره پارچه ای استفاده گردد. این کار زمان ماندگاری نان را افزایش می دهد. برای جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل نان باید میزانی از نان را به میزان مصرف روزانه داخل کیسه فریزر قرار دهید و در همان روز مصرف کنید. سپس بقیه نان ها را بسته بندی نموده و در فریزر بگذارید.

2- جلوگیری از کپک زدن سرکه سیب

یکی از برترین روش ها برای پیشگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل سرکه سیب این است که سرکه را در ظروف شیشه ای بریزید که درب آن به طور کامل بسته می گردد و فضای کافی داخل ظرف نباشد. برای جلوگیری از ایجاد کپک می توانید ظرف سرکه را داخل یک ظرف آب جوش بگذارید و برای حدود 6 دقیقه بجوشانید. این کار از رشد باکتری ها و کپک ها جلوگیری می نماید. می توانید از این روش نگهداری برای جلوگیری از کپک زدن آبغوره و آبلیمو نیز بهره ببرید. بعد از کپک زدن بهتر است در پی راهی برای از بین بردن کپک سرکه نباشید و قبول کنید که این سرکه دیگر قابل استفاده نیست. زیرا مصرف آن می تواند موجب ایجاد بیماری و مسمومیت گردد.

بیشتر بخوانید: 25 کاربرد عجیب سرکه سیب و سرکه سفید در خانه داری

3- جلوگیری از کپک زدن مربا

همانطور که می دانید مهم ترین دلیل کپک زدن مواد غذایی در یخچال ورود هوا و مواد آلوده داخل مواد غذایی است. اما برای اینکه مواد غذایی کپک نزند چه باید کرد؟ قبل از هر کاری باید بدانید که برای برداشتن مربا از قاشق خیس یا کثیف استفاده نکنید. اگر تازه مربا را آماده نموده اید، اجازه دهید، کاملاً خنک گردد و بعد آن را داخل شیشه بریزید. برای نگهداری از مربا حتماً از ظرفی بهره ببرید که درب آن محکم بسته می گردد. برای جلوگیری از ورود هوا می توانید یک آلومینیوم یا کاغذ روغنی روی ظرف قرار دهید و بعد درب آن را ببندید.

بیشتر بخوانید: دلیل شکرک و کپک زدن مربا و راهکار های آسان جلوگیری و برطرف آن

4- جلوگیری از کپک زدن رب

برترین روش برای جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل رب گوجه فرنگی این است که یک لایه روغن روی سطح ظرف بریزید. این کار از نفوذ اکسیژن به رب جلوگیری می نماید و مانع ایجاد کپک می گردد. از طرف دیگر به یاد داشته باشید که برای نگهداری از بهتر است آن را در یخچال نگهداری کنید و حتماً برای برداشتن رب از یک قاشق تمیز و خشک استفاده نمایید.

بسیاری از افراد بعد از کپک زدن رب، بخش آلوده را جدا می نمایند و دوباره از رب استفاده می نمایند. اما بهتر است بدانید که مواد غذایی مثل رب که حالتی مرطوب دارند، بعد از کپک زدن دیگر نباید استفاده شوند. زیرا باکتری های بیماری زا و کپک ها به راحتی در تمام ماده غذایی پراکنده می شوند و آن را آلوده می نمایند. اگر میزان رب شما زیاد است، بهتر است برای نگهداری آن را داخل کیسه فریزر بریزید و در فریزر قرار دهید.

بیشتر بخوانید: برترین دستور طرز تهیه رب گوجه در خانه

5- جلوگیری از کپک زدن پنیر

پنیر از آن دسته مواد غذایی است که کپک زدن آن می تواند بسیار سمی و خطرناک باشد. برای جلوگیری از ایجاد کپک در پنیر حتماً آن را در یخچال نگهداری کنید. برای برداشتن پنیر حتماً از یک چاقوی تمیز و خشک بهره ببرید. برای نگهداری از پنیر می توانید بهتر است آن را در میزانی آب جوشیده و نمک بگذارید تا فاسد نگردد.

6- پیشگیری از کپک زدن میوه

معمولاً میوه ها بیشتر از هر ماده غذایی دیگر در معرض کپک زدن قرار دارند، اما عامل کپک زدن میوه چیست؟ رطوبت و خیس بودن سطح میوه مخصوصاً برای میوه هایی که نرم هستند، موجب می گردد تا خیلی سریع کپک بزنند. برای جلوگیری از کپک زدن میوه ها باید آن ها را قبل از قرار دادن در یخچال به خوبی خشک کنید. برای اینکه رطوبت اضافی از بین برود، بهتر است یک دستمال یا اسفنج خشک در کنار میوه قرار دهید. یکی دیگر از روش هایی که برای جلوگیری از کپک زدن پرتقال یا هر میوه دیگری کاربرد دارد، این است که آن ها را داخل کیسه پارچه ای نگهداری کنید.

7- جلوگیری از کپک زدن ماسک چکیده

معمولاً ماست چکیده دیرتر از شیر یا ماست های معمولی خراب می گردد. اما به هر حال برای جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل ماست باید آن را حتماً در یخچال قرار دهید. استفاده از کوزه سفالی برای نگهداری از ماست بسیار مناسب تر است. این کار موجب جذب آب اضافی ماست می گردد. برای برداشتن ماست حتماً از یک قاشق تمیز و خشک بهره ببرید. در زمان خوردن ماست حتماً به بوی آن توجه کنید و در صورتی که بوی ترشی می دهد، حتماً آن را دور بریزید.

8- جلوگیری از کپک زدن کشک

کشک یکی دیگر از مواد لبنی است که اگر به روش درستی از آن نگهداری نگردد، خیلی زود کپک می زند. برترین روش برای نگهداری کشک ساییده شده این است که آن را در کیسه نایلونی بریزید و در فریزر قرار دهید. برای نگهداری کشک در یخچال بهتر است حتماً به تاریخ انقضای کشک توجه کنید. به یاد داشته باشید که برای برداشتن کشک حتماً از قاشق تمیز و خشک استفاده گردد. به هیچ عنوان کشک را خارج از یخچال قرار ندهید، زیرا این کار موجب فاسد شدن و کپک زدن کشک می گردد.

9- جلوگیری از کپک زدن سبزی

برترین روش برای پیشگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل سبزی این است که آن را به صورت شسته شده و خشک شده در یخچال قرار دهید. برای نگهداری از سبزی باید آن ها را بعد از شستن روی یک پارچه پهن کنید تا خشک شوند. سپس سبزی ها را در یک کیسه پارچه ای یا پلاستیکی بگذارید. برای افزایش ماندگاری سبزی خوردن می توانید آن را در کیسه پلاستیکی بگذارید و آن را باد کنید. سپس درب کیسه را محکم گره بزنید تا هوا به آن نفوذ نکند.

گفته می گردد استفاده از دارچین برای کپک سبزی بسیار مؤثر است. دارچین به نابودی میکروب ها یاری می نماید و موجب حفظ تازگی سبزیجات می گردد. امروزه استفاده از دارچین یکی از راه های جلوگیری از کپک زدن مواد غذایی است. جالب است بدانید که حتی پلاستیک های دارچینی فراوری شده که می توانید با قرار دادن انواع میوه و سبزی در آن، از کپک زدن آن جلوگیری کنید.

10- جلوگیری از کپک زدن گردو

گردوی تازه مرطوب است و اگر پوست سبز آن به موقع جدا نگردد و خشک نگردد، می تواند خیلی زود کپک بزند. برای نگهداری از گردو باید آن را به صورت خشک بهره ببرید. برترین روش برای پیشگیری از کپک زدن مواد غذایی مثل گردو این است که آن را داخل یک کیسه پارچه ای بگذارید و در محل خشک قرار دهید. قرار گرفتن گردو در محل مرطوب موجب خراب شد و کپک زدن آن می گردد. برای نگهداری از مغز گردو نیز بهتر است آن را در یک ظرف در بسته در یخچال یا فریزر قرار دهید. ممکن است این سوال برایتان ایجاد گردد که آیا کپک گردو با پختن از بین میرود؟ باید بدانید که مغز گردوی کپک زده نباید مصرف گردد. گردوی کهنه و کپک زده طعم بدی دارد و مصرف آن موجب ایجاد مسمومیت می گردد.

جمع بندی نهایی

در بیشتر مواقع مواد غذایی که کپک می زنند دیگر قابل استفاده نیستند. زیرا کپک ها به عمق آن ماده غذایی رسوخ می نمایند و موجب ایجاد فساد در آن می شوند. بهتر است به جای این که در پی راهی برای از بین بردن کپک روی لواشک یا مربا باشید، آن را دور بریزید و از روش مناسب تری برای نگهداری مواد غذایی بهره ببرید. خوردن یک ماده غذایی کپک زده می تواند ضمن ایجاد مسمومیت غذایی و دل درد، موجب بروز مسائل تنفسی و آلرژی نیز گردد.

منابع: ،